Men rượu là gì? Cách làm men rượu tại nhà đơn giản

Men rượu đóng vai trò quan trọng trong quá trình lên men của rượu. Một số loại men rượu tốt sẽ giúp tạo ra hương vị đặc trưng và chất lượng cho sản phẩm cuối cùng. Để biết được men rượu là gì, bài viết dưới đây sẽ giải thích rõ hơn và hướng dẫn cách làm men rượu tại nhà cực kỳ đơn giản.

Men rượu là gì? Có bao nhiêu loại men rượu

Men rượu là gì ?

Men rượu là một loại men vi sinh đặc biệt được sử dụng để lên men các loại ngũ cốc (như gạo nếp, gạo tẻ) trong quá trình sản xuất rượu truyền thống. Thành phần chính trong men rượu là các vi khuẩn và nấm men (thường là nấm men Saccharomyces), giúp chuyển đổi tinh bột và đường trong ngũ cốc thành rượu và CO₂ qua quá trình lên men.

Men rượu là một loại men vi sinh đặc biệt được sử dụng để lên men các loại ngũ cốc
Men rượu là một loại men vi sinh đặc biệt được sử dụng để lên men các loại ngũ cốc

Men rượu không chỉ giúp sản xuất rượu mà còn được ứng dụng trong việc làm các loại thực phẩm lên men khác như giấm, tương, hoặc các loại bánh men. Ngoài ra, men rượu cũng có lợi cho hệ tiêu hóa khi sử dụng một cách hợp lý, do chứa các enzyme giúp hỗ trợ quá trình tiêu hóa và hấp thụ dinh dưỡng.

Có bao nhiêu loại men rượu?

Hiện nay, men rượu thường được biết đến với hai dạng là dạng bánh và dạng bột. Trong nấu rượu loại men được dùng chủ yếu là men bánh và có hai loại men bánh :

  1. Bánh men ngọt: Thường dùng để làm cơm rượu để ăn (phổ biến ăn vào ngày diệt sâu bọ mồng 5/5 âm lịch hàng năm).
  2. Bánh men đắng: men này dùng để nấu rượu trắng.

Trong đó men đắng nấu rượu cũng được chia thành 3 loại men:

  • Men thuốc bắc: đây là loại men được làm từ các vị thuốc bắc.
  • Men lá: loại men này thường được làm từ khoảng 25 loại lá, các loại lá nguyên liệu này là lá thuốc trên núi. Nếu dùng men này rượu cho hiệu suất thấp nhưng nếu có chót say thì người uống chỉ cần ngủ 1 giấc sâu. Khi tỉnh dậy không hề bị đau đầu và vị rượu cũng rất đặc biệt.
  • Men thường: Là loại men không có thành  thuốc bắc hoặc lá thuốc.
men rượu thường được biết đến với hai dạng là dạng bánh và dạng bột
men rượu thường được biết đến với hai dạng là dạng bánh và dạng bột

Men thuốc bắc là loại men rượu phổ biến nhất vì cách làm không khó, nguồn nguyên liệu lại có sẵn. Rượu làm từ men thuốc bắc hương vị cũng đậm đà, hài lòng người thưởng rượu. Vậy nên, dòng men này thường được chọn để làm men rượu tại nhà.

Cách làm men rượu truyền thống thuốc bắc:

Đầu tiên cần phải chuẩn bị đầy đủ nguyên liệu. Khác với men lá phải vào rừng để kiếm vì chỉ mọc trên vùng cao. Thì men thuốc bắc có nguồn nguyên liệu phổ biến ở khắp nơi. Cụ thể về các loại nguyên liệu như sau:

Nguyên liệu chuẩn bị để làm men rượu truyền thống:

  • Bột gạo
  • Trấu sạch
  • Nia đựng trấu
  • Men gốc
  • Chăn ủ men
  • Nước lạnh
  • Chậu đựng bột
  • Thuốc bắc

Chú ý:

  • Tùy vào loại men định làm thì có thể chọn men 9 vị thuốc bắc hoặc 36 vị, cũng có thể nhiều hơn
  • Nên chọn các loại trấu sạch vì nếu nhiễm khuẩn thì có thể dẫn tới hỏng men do nấm mốc.
  • Men gốc nên mua loại hàng chuẩn, rõ nguồn gốc xuất xứ.
  • Nước lạnh nên dùng nước mưa, không nên dùng nước máy có chứa chất tẩy vì dễ làm chết vi sinh vật có lợi.

9 bước cơ bản trong cách làm men rượu truyền thống:

Bước 1 : Xay bột

Ngâm gạo với nước từ 8 – 10 tiếng. Sau đó mang gạo đã ngâm xay thành bột.

Bước 2 : làm ráo bột

Cho bột gạo đã xay vào túi vải. Sau đó chờ bột được vắt kiệt nước.

Bước 3 : gây men

Cho bột đã kiệt nước vào trong chậu rồi trộn bột với thuốc bắc và men gốc để làm mồi gây men.

Bước 4 : rải trấu

Chuẩn bị một nia sạch, trải trấu trên nia thật phẳng và đều. Rải đều trấu lên mặt nia sẽ có tác dụng giữ ẩm cho men và làm cho men ráo nước.

Bước 6 : Nặn men

Sau khi đã trộn đều mồi gây men ở bước 3 thì dùng tay nặn men thành những cục nhỏ.

Chú ý:

  • Nên nặn đều tay sao cho kích thước men đều nhau và đặt nhẹ nhàng men vào bề mặt trấu đã trải sẵn trên nia.
  • Đặt khoảng cách mỗi cục men cách đều nhau để tiết kiệm diện tích.

Bước 7 : Ủ men

Sau khi đã đặt men kín vào nia thì bạn có thể lấy chăn để phủ nên nia.

Chú ý:

  • Nếu ủ men vào mùa hè thì chỉ cần sử dụng chăn mỏng để ủ trong 1 đêm là được.
  • Nếu làm men vào màu đông thì dung chăn dày hơn 1 chút để tạo nhiệt nóng hơn. Thời gian ủ sẽ là khoảng hơn một ngày.

Bước 8 : Hong men

Sau khi xong bước ủ men, Qúy vị mang cả nia men đi hong trong bóng râm khoảng 3 ngày.

Bước 9 : Phơi men

Sau khi hoàn thành 3 ngày hong men trong bóng râm thì bắt đầu phơi men ra nắng to cho đến khô.

Bước 10: đánh giá men thành phẩm:

Nếu làm thành công thì men sẽ có mùi thơm, màu sáng và có nhiều vân, nhìn đẹp mắt.

Làm sao để lựa chọn men rượu đúng chuẩn? 

Việc lựa chọn men rượu rất quan trọng vì men rượu nó quyết định đến 50-60% chất lượng rượu sau khi ủ. Nếu bạn không biết làm men rượu tại nhà bạn có thể lựa chọn men rượu được làm sẵn bên ngoài thị trường. Tại những cửa hàng bán nguyên vật liệu dùng để nấu rượu, phân phối men rượu và cơm rượu. Khi lựa chọn men, bạn nên lựa chọn những men rượu có mùi thơm đặc trưng của gạo, thuốc bắc, lá cây. Không lựa chọn những bánh men bị mốc, có mùi khó chịu, bị sượng. Hay không nên lựa chọn những bánh men to, trắng sáng vì nó đã được ngâm qua hóa chất tẩy rửa.

men rượu quyết định đến 50-60% chất lượng rượu sau khi ủ
men rượu quyết định đến 50-60% chất lượng rượu sau khi ủ

Khâu chọn men rượu, bắt buộc bạn phải lựa chọn những bánh men kỹ càng, thận trọng thì mới có thể làm ra được những loại rượu thơm ngon. Và vừa an toàn sức khỏe cho người tiêu dùng.

Những loại men rượu được sử dụng phổ biến 

Men rượu được sử dụng thông dụng và an toàn nhất hiện nay có 4 loại men rượu được sử dụng phổ biến như: Men truyền thống, men thuốc bắc, men lá, men Trung Quốc.

Men truyền thống

Men truyền thống là loại men được sử dụng rất thông dụng, dễ làm thường được sử dụng làm rượu trắng, rượu nếp ở những khu vực Trung Du với thành phần chính là bột gạo và nấm men. Rượu được ủ từ men rượu truyền thống có nồng độ cao, vị tinh khiết, ít thơm mùi men hơn so với các loại rượu được ủ từ các loại men rượu khác.

Men thuốc bắc

Men rượu thuốc bắc với thành phần chính gồm bột gạo, nấm men gốc có sử dụng thêm các vị thuốc bắc. Trong nấm men có nhiều hương vị thuốc bắc khác nhau có thể phối hợp để làm các loại men rượu thuốc bắc khác nhau. Men rượu thuốc bắc được nhiều người sử dụng làm rượu nếp cái hoa vàng hoặc rượu nếp lựa chọn vì rượu ủ từ men thuốc bắc không những thơm ngon hơn mà rượu thành phẩm còn chứa nhiều dưỡng chất tốt cho sức khỏe. Rượu được chưng cất từ quá trình lên men thuốc bắc có điểm nổi bật như giảm lượng Andehit, rượu khi uống thơm hơn, không gây mệt mỏi và không bị chua khi bảo quản lâu ngày.

Về căn bản thuốc bắc thường có các vị thuốc chín như: Quế chi, hoa hồi, thảo quả, tế tân, địa liền, đinh hương, cam thảo, đậu khấu, thiên niên kiện, lương khương, thạch xương bồ, thăng ma, hương nhu, xuyên khung, bạch chỉ,…

Men lá

Men lá là loại men đặc trưng của những người vùng cao, trong men lá có thành phần chính là bột gạo, nấm men gốc và những loại lá rừng mọc ở những khu vực bản địa hay tại nới nấu rượu. Rượu được làm bằng những loại men las khi cho ra thành phẩm có mùi thơm đặc trưng của men lá và còn tùy thuộc vào từng khu vực. Rượu khi được ủ bằng men lá có vị ngọt mát, dễ chịu không gây mệt mỏi sau khi sử dụng.

Để sản xuất men lá cần một số yếu tố sau: dùng bánh men lá lên men rượu từ khoảng 20 loại, trong đó có từ 10-12 giống cây chính trong công thức như: Riềng nếp, kinh giới núi, sài đất giải, cà, thiên niên kiện, hoa sói, nhân trần, tu hú lá to, lưỡi đắng bầu, trầu không rừng, dây đất, bạch tú lá quế, găng, xuyên tiêu, dây mật,…

Men Trung Quốc

Men Trung Quốc hay còn được gọi là men tàu, nó có 3 loại chính là men úp, men bột và men nước được nhập khẩu từ Trung Quốc. Men rượu Trung Quốc được nhiều nơi sản xuất lựa chọn lựa chọn làm rượu, vì men có giá thành thấp mang lại lợi nhuận cao và thời gian ủ nhanh. Men rượu Trung Quốc có loại làm rượu chất lượng cao, nhưng có nhiều thợ làm rượu nhập loại men sản xuất rượu hiệu suất thu được rất cao nhằm tăng lợi nhuận nhưng lại tìm ẩn nhiều rủi ro đến thành phẩm. Rượu khi được ủ từ những loại men này thường có mùi gắt, khi uống không có vị thanh mát, trong thành phần có nhiều lipit thực vật có hại làm tăng nguy cơ máu nhiễm mỡ, huyết áp, bệnh lý về tim mạch và chứa nhiều các độc tố gây hại cho cơ thể.

Lời kết

Qua bài viết này, chúng ta đã cùng tìm hiểu về men rượu và cách làm men rượu tại nhà. Với những hướng dẫn chi tiết, hy vọng bạn có thể tự tay tạo ra những chiếc bánh men thơm ngon và đạt chất lượng. Bên cạnh đó, để hỗ trợ quá trình sản xuất rượu hiệu quả và nhanh chóng hơn, bạn có thể tham khảo dây chuyền chiết rót rượu tự động, hiện đại từ maythucphamthienphu.vn. Các thiết bị sản xuất rượu do Thiên Phú cung cấp đảm bảo năng suất cao, tích hợp nhiều tính năng tiên tiến và phù hợp với nhu cầu sản xuất từ quy mô nhỏ đến quy mô công nghiệp, giúp tối ưu hoá quy trình và mang lại sản phẩm chất lượng.

>> Bài viết liên quan : 

Bài viết liên quan

chao an lien co tot khong
Cháo ăn liền có tốt không? Có nên cho bé sử dụng cháo ăn liền

Cháo ăn liền là một sản phẩm tiện lợi, được chế biến sẵn và chỉ...v.v

ngu coc la gi
Ngũ cốc là gì? Công dụng và những điều cần biết về ngũ cốc

Trong xu hướng tìm kiếm những thực phẩm tốt cho sức khỏe, ngũ cốc nổi...v.v

cach lam banh canh phong tom
Cách làm bánh canh phồng tôm tại nhà

Bánh canh phồng tôm là một món ăn đặc sản nổi tiếng của vùng đất...v.v

tinh dau tram la gi
Những công dụng của tình dầu tràm mang lại mà bạn chưa biết

Trong bài viết này, chúng ta sẽ cùng nhau tìm hiểu về những công dụng...v.v

bot no la gi
Bột nở là gì? Công dụng và tất cả thông tin về bột nở

Bột nở được biết đến là một trong những nguyên liệu quan trọng trong lĩnh...v.v

cach lam banh bong lan tai nha
Cách làm bánh bông lan từ bột mì đa dụng

Bột mì đa dụng không chỉ dùng để làm bánh mì, mà còn có thể...v.v

dau me la gi
Dầu mè là gì? Dầu vừng là gì? Sự khác nhau giữa giầu mè và dầu vừng

Dầu mè và dầu vừng là hai loại dầu thực vật khá phổ biến trong...v.v

bot nang la gi
Bột năng là gì? Công dụng và cách chế biến bột năng

Bột năng, hay còn gọi là bột sắn là một loại bột tinh khiết được...v.v

Giảm Giá